De PvdD benoemt in haar verkiezingsprogramma zorgen over de eenzijdige informatievoorziening die kan ontstaan doordat online platforms bepalen wat mensen te zien krijgen. De partij koppelt ook de opkomst van desinformatie aan ondersteuning van de onafhankelijke pers: dat is nu juist nodig, schrijft de PvdD. Ook opvallend is dat de PvdD het recht van burgers op informatie voor de veehouderij benoemt, en koppelt aan de journalistiek.
“De overheid moet zorgdragen voor volledige openheid en voorlichting over wat dieren in de vee-industrie ondergaan voordat hun vlees of hun producten in de supermarkt belanden. Consumenten hebben het recht om te weten wat de realiteit is achter melk en kaas. Ook journalisten moeten beter toegang krijgen tot informatie over wat er gebeurt in de veehouderij.” (verkiezingsprogramma)
“Helaas zijn er door nepnieuws en algoritmes die mensen misinformatie voorschotelen ook steeds meer negatieve kanten van de digitalisering. Juist in deze tijden waarin zoveel nepinformatie voorhanden is moeten we onafhankelijke, kritische journalistiek goed ondersteunen.” (verkiezingsprogramma)
Objectiviteit en waarheid van de informatie die we te zien krijgen
Score: pro-actief
Uit het verkiezingsprogramma van de PvdD blijkt veel bewustzijn van de schade die aan het maatschappelijk debat wordt aangericht door de nieuwe informatiesamenleving. Zo benoemt de partij in haar programma de informatiebubbels die ontstaan door algoritmes, en pleit de PvdD voor meer informatie en transparantie hierover. Ook benoemt de PvdD de onafhankelijke journalistiek als remedie. Tevens besteedt de partij aandacht aan mediawijsheid, o.a. om nepnieuws te herkennen.
“Basisscholen en middelbare scholen bieden lessen in kritisch denken en in mediawijsheid aan waarin scholieren leren om te gaan met internet en andere media.Het leren herkennen van nepnieuws is hier onderdeel van.” (verkiezingsprogramma)
“Nepnieuws en het monopolie van enkele grote digitale spelers kunnen een bedreiging vormen voor het functioneren van de democratie. Burgers moeten weerbaar gemaakt worden tegen desinformatie. Op basis van ‘clicks’ bepalen grote online platforms wat gebruikers te zien krijgen, en dit leidt ertoe dat de gepresenteerde informatie eenzijdig is en steeds vaker niet klopt.” (verkiezingsprogramma)
“We onderzoeken hoe we internetgiganten meer verantwoordelijkheid kunnen geven om nepnieuws tegen te gaan zonder dat zij te veel macht krijgen over de inhoud die op de platformen gedeeld wordt. We gaan er in elk geval voor zorgen dat internetbedrijven als Facebook en Google meer transparantie bieden over wat zij gebruikers laten zien en waarom, en leggen microtargeting (waarbij heel gericht wordt geadverteerd) aan banden.” (verkiezingsprogramma)
“Grote internetbedrijven worden gedwongen meer transparantie te geven over hun opslag en gebruik van data en de werking van algoritmes. We begrenzen de mogelijkheden waarvoor onze data gebruikt mogen worden en verbieden de verkoop van data zonder expliciete toestemming.” (verkiezingsprogramma)
Toegang tot betrouwbare en diverse informatie onder druk
Score: goed
De PvdD pleit in haar verkiezingsprogramma ervoor dat zowel oude als nieuwe media gebruik kunnen maken van de Stimuleringsfondsen. Er wordt niet verder bezuinigd op de publieke omroep en regionale media als het aan de PvdD ligt: dit wordt een realistisch budget. Ook wordt onderzoeksjournalistiek benoemd, maar of hier meer in wordt geinvesteerd blijft in het midden. De partij wil een modernisering van het auteursrecht zodat makers eerlijk betaald worden voor hun journalistieke werk als dat digitaal gedeeld wordt. Over eerlijke lonen voor journalisten wordt niet geschreven. De partij stemde voor de motie Westerveld over stimuleringsmaatregelen voor de vitale mediasector.
“Oude én nieuwe media kunnen aanspraak maken op Stimuleringsfondsen voor de media. Geen verdere bezuiniging op de publieke omroep of de regionale omroepen.” (verkiezingsprogramma)
“Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek is noodzakelijk voor de controle op de macht. Er wordt niet verder bezuinigd op de basisinfrastructuur van publieke omroepen op landelijk en lokaal niveau: regionale media krijgen een realistisch budget voor nieuws, onderzoek en regionale identiteit.” (verkiezingsprogramma)
“We moderniseren het auteursrecht, zodat dit beter aansluit bij de digitalisering. Hierbij is het belangrijk dat makers een passende vergoeding krijgen.” (verkiezingsprogramma)
“We onderzoeken hoe we internetgiganten meer verantwoordelijkheid kunnen geven om nepnieuws tegen te gaan zonder dat zij te veel macht krijgen over de inhoud die op de platformen gedeeld wordt. We gaan er in elk geval voor zorgen dat internetbedrijven als Facebook en Google meer transparantie bieden over wat zij gebruikers laten zien en waarom, en leggen microtargeting (waarbij heel gericht wordt geadverteerd) aan banden.” (verkiezingsprogramma)
Pal staan voor persvrijheid in de EU en daarbuiten
Score: goed
In het verkiezingsprogramma van de PvdD is te lezen dat Nederland zich internationaal sterk blijft uitspreken tegen persvrijheidsschendingen, en noodhulp biedt aan journalisten. De PvdD benoemt in haar verkiezingsprogramma de brede conditionaliteit van EU-fondsen, maar verbindt hier geen stemrecht aan. Hierbij wordt niet direct verwezen naar persvrijheid.
“De uitbetaling van Europese fondsen (zoals structuurfondsen) kan worden uitgesteld of helemaal worden stopgezet als de rechtsstaat in een lidstaat in het geding raakt. Landen als Hongarije en Polen hoeven niet langer te rekenen op (ook Nederlands) belastinggeld als zij de rechtsstaat ondermijnen en de rechten van hun inwoners schenden.” (verkiezingsprogramma)
“Internationaal staat de veiligheid van journalisten onder druk. Nederland blijft zich hier sterk tegen uitspreken en biedt noodhulp aan journalisten waar dat nodig is.” (verkiezingsprogramma)
De veiligheid van journalisten in Nederland
Score: niet
In zowel het verkiezingsprogramma als de debatten die zijn geanalyseerd, was hierover niets te vinden.